Συγκριτική μελέτη των θεωρητικών Κ. Μαρμαρινού, Κων/νου πρωτοψάλτη και Π. Κηλτζανίδου στην οικογένεια του μακάμ Ράστ με βάση τον Νη, σε αντιπαραβολή με σύγχρονα θεωρητικά κείμενα
Φόρτωση...
Αρχεία
Ημερομηνία
Συγγραφείς
Καραΐσκου, Χρύσα
Τίτλος Εφημερίδας
Περιοδικό ISSN
Τίτλος τόμου
Εκδότης
Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, Σχολή Καλλιτεχνικών Σπουδών, Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής
Περίληψη
Τύπος
Είδος δημοσίευσης σε συνέδριο
Είδος περιοδικού
Είδος εκπαιδευτικού υλικού
Όνομα συνεδρίου
Όνομα περιοδικού
Όνομα βιβλίου
Σειρά βιβλίου
Έκδοση βιβλίου
Συμπληρωματικός/δευτερεύων τίτλος
Περιγραφή
Από τα μέσα του 18ου αιώνα επικρατούσε μια συγκεχυμένη κατάσταση στα θεωρητικά ζητήματα της μουσικής διότι τα θεωρητικά εγχειρίδια της εξωτερικής μουσικής παρουσίαζαν ασυμφωνία μεταξύ τους. Από την εποχή του Κ. Μαρμαρινού ξεκινά η πραγματοποίηση εκτεταμένων συγκρίσεων των εκκλησιαστικών ήχων της βυζαντινής μουσικής και των μακάμ της εξωτερικής μουσικής. Πάνω σε αυτό τον άξονα και έχοντας ως πηγή τους τον Κ. Μαρμαρινό, συντάσσονται και το θεωρητικό του Κων/νου πρωτοψάλτη και του Π. Κηλτζανίδη. Ο Κ. Μαρμαρινός είναι ο πρώτος που επιχειρεί την ακριβή καταγραφή των μακάμ. Στα θεωρητικά αυτά κείμενα που συγγράφονται αποτελούσαν ένα θεωρητικό οδηγό της πορείας ανάπτυξης του κάθε μακάμ και απευθύνονταν σε γνώστες αυτής της μουσικής .
Στόχος αυτής της εργασίας σε πρώτο επίπεδο είναι μέσα από την τροπική ανάλυση του εκάστοτε θεωρητικού έργου για την οικογένεια του μακάμ ράστ, να αναδειχθεί η ομαδοποίηση των μακάμ της οικογένειας του ράστ από την εποχή του Κ. Μαρμαρινού μέχρι τον πιο νεότερο Π. Κηλτζνίδη. Επίσης, η τροπικότητα που παρουσιάζεται από τον κάθε θεωρητικό και πως αυτό αποτυπώνεται στο έργο του. Η σύγκριση των μεταξύ τους έργων αποσκοπεί στην ανάδειξη συγκλίσεων και αποκλίσεων των περιγραφών ως προς την πορεία ανάπτυξης των μακάμ. Σε δεύτερο επίπεδο οι συγκριτικοί λόγοι τους, αντιπαραβάλλονται με σύγχρονα θεωρητικά κείμενα ώστε να αναδειχθεί η μετεξέλιξη τους.
Στο υπό μελέτη υλικό προσδιορίστηκε αρχικά από τα ίδια τα θεωρητικά εγχειρίδια του Κ. Μαρμαρινού, Κων/νου πρωτοψάλτη και Π. Κηλτζανίδη. Και οι τρείς αυτοί θεωρητικοί παραθέτουν ένα περιγραφικό κείμενο το οποίο αναλύει την «ανάπτυξη» του κάθε μακάμ με χρήση των βαθμίδων της θεμέλιας κλίμακας. Στην περίπτωση του Κων/νου, παραθέτεται και μια διαστηματική κλίμακα που απεικονίζει τις βαθμίδες που χρησιμοποιεί στην περιγραφή του. Στην περίπτωση του Π.Κηλτζανίδη, παρατίθεται και περιγραφή του μακάμ και διαστηματική κλίμακα αλλά και μελωδικό παράδειγμα. Η προσέγγιση των βαθμίδων που αναφέρονται στις περιγραφές πραγματοποιείται με την χρήση της βυζαντινής σημειογραφίας. Η επιλογή αυτή είχε στόχο, την πιο εύκολη ανάγνωση του κειμένου διότι η τούρκικη ονοματολογία δεν είναι εύχρηστη για τον προσδιορισμό του τονικού ύψους της εκάστοτε βαθμίδας χωρίς την καθοδήγηση της θεμέλιας κλίμακας. Η εργασία αυτή διαρθρώνεται ως εξής:
Στο πρώτο μέρος πραγματοποιείται η ανάλυση του εκάστοτε θεωρητικού έργου. Η ανάλυση αυτή αποσκοπεί στην κατανόηση της ανάπτυξης του εκάστοτε μακάμ ώστε να καθίσταται δυνατή η συγκριτική μελέτη του επόμενου κεφαλαίου. Η περιγραφή της διαστηματικής θεωρίας του κάθε μακάμ, πραγματοποιείται από τους συγγραφείς της μέσω των βαθμίδων που αναφέρονται.Η απόδοση της περιγραφικής ανάλυσης πραγματοποιείται με την αποτύπωση των σχηματιζόμενων πενταχόρδων και τετραχόρδων μέσα από τα περάσματα των βαθμίδων που αναφέρει ο παραπάνω θεωρητικός στην πορεία ανάπτυξης του κάθε μακάμ της οικογένειας του ράστ. Η αναφορά των βαθμίδων γίνεται με την βυζαντινή σημειογραφία. Η απόδοση των κλιμάκων αυτών πραγματοποιείται με την αναφορά των βαθμίδων που ή δεν σημειώνονται στην παρατιθέμενη κλίμακα του κάθε μακάμ. Η απόδοση των μελωδικών παραδειγμάτων έγινε με δύο τρόπους. Αρχικά παραθέτεται περιγραφικά η πορεία ανάπτυξης του μελωδικού παραδείγματος του εκάστοτε μακάμ και έπειτα η μεταγραφή του σε πεντάγραμμο. Για την καλύτερη αποτύπωση των διαστημάτων, χρησιμοποιήθηκε το τούρκικο σύστημα καταγραφής (με τις αντίστοιχες υφεσοδιέσεις του). Οι μουσικοί φθόγοι σημειώνονται μόνο ως προς το σχετικό ύψος τους η απεικόνιση της χρονικής αξίας κρίθηκε ανεπιθύμητη διότι στόχος της μεταγραφής των παραδειγμάτων είναι η πορεία ανάπτυξης των μελωδικών τους φράσεων.
Περιγραφή
Λέξεις-κλειδιά
Μακάμ, Ανατολική μουσική, Μαρμαρινός Κυρίλλος, Ράστ, Θεωρητικόν Κυρίλλου Μαρμαρινού, Π. Γ Κηλτζανίδου Προυσσαέως, Κωνσταντίνος Πρωτοψάλτης
Θεματική κατηγορία
Μακάμ
Παραπομπή
Σύνδεσμος
Γλώσσα
el
Εκδίδον τμήμα/τομέας
Τ.Ε.Ι. Ηπείρου, Σχολή Καλλιτεχνικών Σπουδών, Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής
Όνομα επιβλέποντος
Σκούλιος, Μάρκος
Εξεταστική επιτροπή
Γενική Περιγραφή / Σχόλια
Ίδρυμα και Σχολή/Τμήμα του υποβάλλοντος
Τ.Ε.Ι. Ηπείρου
Πίνακας περιεχομένων
Χορηγός
Βιβλιογραφική αναφορά
Καραΐσκου, Χ., 2011, Συγκριτική μελέτη των θεωρητικών Κ. Μαρμαρινού, Κων/νου πρωτοψάλτη και Π. Κηλτζανίδου στην οικογένεια του μακάμ Ράστ με βάση τον Νη, σε αντιπαραβολή με σύγχρονα θεωρητικά κείμενα, Σχολή Καλλιτεχνικών Σπουδών, Τμήμα Λαϊκής & Παραδοσιακής Μουσικής, Τ.Ε.Ι. Ηπείρου
Ονόματα συντελεστών
Αριθμός σελίδων
98
Λεπτομέρειες μαθήματος
item.page.endorsement
item.page.review
item.page.supplemented
item.page.referenced
Άδεια Creative Commons
Άδεια χρήσης της εγγραφής: Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα 3.0 Ελλάδα