Κτιτορικές επιγραφές και πορτραίτα δωρητών της Επισκοπής και μετέπειτα Μητρόπολης Σισανίου και Σιατίστης (έως 1805)
Φόρτωση...
Ημερομηνία
Συγγραφείς
Σιακάτη, Σοφία
Τίτλος Εφημερίδας
Περιοδικό ISSN
Τίτλος τόμου
Εκδότης
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Περίληψη
Τύπος
Είδος δημοσίευσης σε συνέδριο
Είδος περιοδικού
Είδος εκπαιδευτικού υλικού
Όνομα συνεδρίου
Όνομα περιοδικού
Όνομα βιβλίου
Σειρά βιβλίου
Έκδοση βιβλίου
Συμπληρωματικός/δευτερεύων τίτλος
Περιγραφή
Πολλές και ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες που αντλούνται από την συγκέντρωση και μελέτη 27 κτιτορικών επιγραφών από ναούς και μονές της Μητρόπολης Σισανίου και Σιατίστης, η οποία σήμερα μοιράζεται στο νομό Κοζάνης και Καστοριάς. Για την ανάλυση του επιγραφικού υλικού που καλύπτει χρονικά το διάστημα από τα τέλη του 16ου αι. έως το 1805, επιχειρήθηκε αρχικά ο διαχωρισμός της γεωγραφικής έκτασης της μητρόπολης σε τέσσερεις περιοχές (Σισάνι, Σιάτιστα, Εράτυρα, Πεντάλοφο), σύμφωνα με τη γεωγραφική οριοθέτηση, άλλα και την ενιαία τοπογραφική ενότητα ως προς την γεωμορφολογία, την κοινή πληθυσμιακή - οικιστική δομή και δράση. Το επιγραφικό υλικό αξιολογεί κάθε πληροφορία που σώζεται για τη μητρόπολη, ως ιστορική πηγή σχετικά με την κοινωνική και εκκλησιαστική δομή, τα χαρακτηριστικά της χορηγίας και τους καλλιτέχνες. Οι επιγραφές εκτός του ότι αποτελούν κύριο τεκμήριο για την ασφαλή χρονολόγηση της κατασκευής και διακόσμησης των μνημείων, προσφέρουν στοιχεία, τα οποία λειτουργούν συμπληρωματικά σε συνδυασμό με τις λιγοστές ιστορικές πηγές και τα αρχαιολογικά ευρήματα της μητρόπολης. Πιο συγκεκριμένα, διαφωτίζουν την ιστορία της επισκοπής σχετικά με τη διοίκηση των εκκλησιαστικών αρχόντων, καθώς ονοματίζουν Επισκόπους και βοηθούν στη συμπλήρωση των επισκοπικών καταλόγων και στην ορθή σειρά διαδοχής στους. Μέσω της χορηγίας διευκρινίζονται ζητήματα της ευρύτερης κοινωνικής ιστορίας της επαρχίας. Ο αυξημένος αριθμός των χορηγιών είναι αλληλένδετος με την οικονομική άνοδο και ευημερία που εμφανίζεται από τα τέλη 17ου έως τις αρχές του 19ου αιώνα. Η ιδεολογία της τοπικής τάξης, η οποία πλουτίζει από το διαμετακομιστικό εμπόριο και τα ξένα κέντρα, οδηγεί στο κτίσιμο και στην ανακαίνιση πολλών ναών. Οι οικισμοί της μητρόπολης, παρά τους περιορισμούς και τις καταπιέσεις που δέχονταν, κατάφεραν να προοδεύσουν οικονομικά και να αναπτύξουν αξιόλογη πολιτισμική δραστηριότητα. Στο ίδιο οικονομικό περιβάλλον βρίσκονταν οι δημιουργοί και τα καλλιτεχνικά εργαστήρια, τα οποία πολλαπλασιάζονταν. Η ενυπόγραφη κατοχύρωση 15 καλλιτεχνών από το χώρο της Ηπείρου και της δυτικής Μακεδονίας, προβάλει τη μετακινούμενη επαγγελματική δραστηριότητα και επαφή στα γεωγραφικά όρια της μητρόπολης, βοηθά στην κατανόηση της εσωτερικής δομής των εργαστηρίων, στην ταύτιση ζωγράφων με ομώνυνους άλλων μνημείων, ενώ μαρτυρείται η επαφή ανάμεσα σε οργανωμένα συνεργεία ζωγράφων και σε τοπικούς καλλιτέχνες. Η έως τώρα έρευνα για τα μνημεία της δυτικής Μακεδονίας επικεντρώνεται κυρίως στην εικονογραφική ανάλυση και στην αρχιτεκτονική αποτύπωση. Όμως η περιοχή έχει να αναδείξει πλούσιο και αξιόλογο επιγραφικό υλικό, η μελέτη του οποίου είναι επιτακτική για να συμπληρωθούν τα κενά και να δημιουργηθεί μια σφαιρική εικόνα για την ιστορική πορεία του τόπου.
Information that concerns the collection and study of 27 donor inscriptions taken from churches and monasteries of the diocese of Sisani and Siatista which is now divided between the districts of Kozani and Kastoria, is both plenty and interesting. In order to analyze of this inscriptional material which, span from the end of the 16th century to 1805, an attempt was made as starting point to divide the diocese into four areas, Sissani, Siatista, Eratyra, Pentalofos. This was in accordance not only with geographical boundaries, but the single topographical unit in so far as geomorphology and a common domestic structure and action is concerned. Through the epigraphic material, every piece of information concerning the diocese is valued as a historical source related to ecclesiastical and social structure, the details of donation and the artists. Besides the fact that the inscriptions form a major factor for a secure chronological assignment of the monuments’ construction and decoration, they also offer data which supply supplementary information with regard to the scarce historical sources and archaeological relicts of the diocese. Furthermore, through the examination of donations, questions related to the broader social history of the province are clarified. The reference of real people who acted during a specific time helps us, depending on their position in social and cultural life, to the study of the social strata of the area, their level of literacy and their career status. A further contribution is made by the pictorial presentations of donors, both ecclesiastical and secular officials, which, although restricted to only three, they offer very significant details with regard to the people, their dress and local art. The growing number of donors is directly related to economic growth and prosperity which appears since the end of the 17th century until the beginning of the 19th century. The ideology formed by the local elite, which acquires wealth through transitional trade and their communities abroad, leads to the construction and renovation of several churches.
Information that concerns the collection and study of 27 donor inscriptions taken from churches and monasteries of the diocese of Sisani and Siatista which is now divided between the districts of Kozani and Kastoria, is both plenty and interesting. In order to analyze of this inscriptional material which, span from the end of the 16th century to 1805, an attempt was made as starting point to divide the diocese into four areas, Sissani, Siatista, Eratyra, Pentalofos. This was in accordance not only with geographical boundaries, but the single topographical unit in so far as geomorphology and a common domestic structure and action is concerned. Through the epigraphic material, every piece of information concerning the diocese is valued as a historical source related to ecclesiastical and social structure, the details of donation and the artists. Besides the fact that the inscriptions form a major factor for a secure chronological assignment of the monuments’ construction and decoration, they also offer data which supply supplementary information with regard to the scarce historical sources and archaeological relicts of the diocese. Furthermore, through the examination of donations, questions related to the broader social history of the province are clarified. The reference of real people who acted during a specific time helps us, depending on their position in social and cultural life, to the study of the social strata of the area, their level of literacy and their career status. A further contribution is made by the pictorial presentations of donors, both ecclesiastical and secular officials, which, although restricted to only three, they offer very significant details with regard to the people, their dress and local art. The growing number of donors is directly related to economic growth and prosperity which appears since the end of the 17th century until the beginning of the 19th century. The ideology formed by the local elite, which acquires wealth through transitional trade and their communities abroad, leads to the construction and renovation of several churches.
Περιγραφή
Λέξεις-κλειδιά
Κτιτορικές επιγραφές, Δυτική Μακεδονία, Καλλιτεχνικά εργαστήρια, Μητρόπολη Σισανίου, Donor inscription, Western Macedonia, Painters, Donation
Θεματική κατηγορία
Επιγραφές, Κτιτορικές
Παραπομπή
Σύνδεσμος
Γλώσσα
el
Εκδίδον τμήμα/τομέας
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Όνομα επιβλέποντος
Σταυράκος, Χρήστος
Εξεταστική επιτροπή
Σταυράκος, Χρήστος
Μαντάς, Απόστολος
Rhoby, Andreas
Μαντάς, Απόστολος
Rhoby, Andreas
Γενική Περιγραφή / Σχόλια
Ίδρυμα και Σχολή/Τμήμα του υποβάλλοντος
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Πίνακας περιεχομένων
Χορηγός
Βιβλιογραφική αναφορά
Βιβλιογραφία: σ. 7-26
Ονόματα συντελεστών
Αριθμός σελίδων
165 σ.
Λεπτομέρειες μαθήματος
item.page.endorsement
item.page.review
item.page.supplemented
item.page.referenced
Άδεια Creative Commons
Άδεια χρήσης της εγγραφής: Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States