Διερεύνηση της πιθανής νευροπροστατευτικής δράσης των Salvia spp σε in vitro μοντέλο Alzheimer’s
Φόρτωση...
Ημερομηνία
Συγγραφείς
Παλιάγκα, Αικατερίνη
Paliagka, Aikaterini
Τίτλος Εφημερίδας
Περιοδικό ISSN
Τίτλος τόμου
Εκδότης
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Υγείας. Τμήμα Ιατρικής
Περίληψη
Τύπος
Είδος δημοσίευσης σε συνέδριο
Είδος περιοδικού
Είδος εκπαιδευτικού υλικού
Όνομα συνεδρίου
Όνομα περιοδικού
Όνομα βιβλίου
Σειρά βιβλίου
Έκδοση βιβλίου
Συμπληρωματικός/δευτερεύων τίτλος
Περιγραφή
Η AD’s αποτελεί τον πιο κοινό τύπο άνοιας μεταξύ των ηλικιωμένων ατόμων και συνιστά μια
μη αντιστρεπτή, αργά προοδευτική νευροεκφυλιστική νόσο. Η AD’s επηρεάζει περιοχές του
εγκεφάλου, όπως το μεταιχμιακό σύστημα και τον ενδορινικό φλοιό, που εμπλέκονται στις
διαδικασίες της μνήμης και της μάθησης. Μπορεί να διακριθεί σε δύο μορφές, την LOAD/sAD
και την EOAD/fAD (Breijyeh Z. et al., 2020)(Amponsah E. A. et al., 2021). Διάφορες υποθέσεις
έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς γύρω από την παθογένεση της νόσου (χολινεργική υπόθεση,
υπόθεση του Αβ-αμυλωειδούς, υπόθεση της πρωτεΐνης Tau, μιτοχονδριακή υπόθεση, υπόθεση
της νευροφλεγμονής, υπόθεση της διαταραχής του μικροβιώματος του εντέρου και υπόθεση
των μεταλλικών ιόντων), ενώ επίσης πολλοί είναι εκείνοι οι παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν
τον κίνδυνο εμφάνισης της AD, όπως η ηλικία και το φύλο του ατόμου, διάφοροι γενετικοί
παράγοντες, οι τραυματισμοί της κεφαλής, οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο τρόπος ζωής, η
παχυσαρκία, ο διαβήτης, διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες, καθώς και οι μολύνσεις
(Breijyeh Z. et al., 2020).
Παρόλο που η AD’s αποτελεί ένα σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας, προς το παρόν
υπάρχουν μόνο δύο κατηγορίες φαρμάκων, οι οποίες έχουν εγκριθεί για την θεραπεία της: οι
αναστολείς του ενζύμου ακετυλοχολινεστεράση (Δονεπεζίλη, Ριβαστιγμίνη, Γαλανταμίνη) και
οι NMDA ανταγωνιστές (Μεμαντίνη). Ωστόσο, παρά τα θεραπευτικά τους αποτελέσματα τα
φάρμακα αυτά προσφέρουν μόνο ανακούφιση των συμπτωμάτων της νόσου, ενώ δεν είναι σε
θέση να την θεραπεύσουν πλήρως, αλλά ούτε και να συμβάλλουν στην πρόληψη της
εμφάνισής της (Breijyeh Z. et al., 2020). Μεγάλη προσπάθεια έχει καταβληθεί για την εύρεση
νέων φαρμάκων για την θεραπεία την νόσου Alzheimer’s, αλλά χωρίς επιτυχία, γεγονός το
οποίο έκανε τους επιστήμονες να στραφούν στην αναζήτηση παραγόντων οι οποίοι, αν και δεν
θεραπεύουν την νόσο, μπορούν να ανακουφίσουν τα συμπτώματα αυτής (Breijyeh Z. et al.,
2020)(Khan S. et al., 2020). Διάφορες άλλες προσεγγίσεις έχουν χρησιμοποιηθεί επίσης, για
την αντιμετώπιση της AD, όπως η γονιδιακή θεραπεία, η ανοσοθεραπεία, τα πεπτιδομιμητικά,
διάφοροι χηλικοί παράγοντες, η στόχευση των HSPs, theranostics, τα προβιοτικά και τα
πρεβιοτικά, καθώς επίσης και διάφορα φυτικά εκχυλίσματα, όπως αυτά που προέρχονται από
τα φυτά του γένους Salvia. Παράλληλα, φαίνεται ότι η παρέμβαση σε διάφορους τομείς, όπως
ο τρόπος ζωής (διατροφή, σωματική άσκηση, γνωστική εξάσκηση) και ο έλεγχος των
παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου, μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της εμφάνισης της
AD (Breijyeh Z. et al., 2020).
Τα φυτά του γένους Salvia διακρίνονται παραδοσιακά για τις αντιοξειδωτικές τους
επιδράσεις και την ικανότητά τους να ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, να βελτιώνουν
τη μνήμη και να καθυστερούν τη σχετιζόμενη με την ηλικία γνωστική εξασθένιση. Τα φυτά
αυτά διαθέτουν διάφορα ενεργά συστατικά, όπως φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή, τερπενοειδή
και πολυσακχαρίτες και ασκούν πληθώρα δράσεων, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην
αντιμετώπιση της νόσου Alzheimer’s. (Lopresti A. L., 2017). Ένα από τα υποψήφια είδη του
γένους Salvia για τη θεραπεία της AD είναι η Salvia fruticosa Miller (S. fruticosa, Ελληνικό
φασκόμηλο), ένα ενδογενές είδος της ανατολικής Μεσογείου το οποίο εμφανίζει
αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και νευροπροστατευτικές δράσεις, καθώς επίσης και
δράση αντιχολινεστεράσης (Ververis A. et al., 2023).
Περίληψη12
Σκοπός της εν λόγω μελέτης ήταν η διερεύνηση της πιθανής αντιοξειδωτικής και
νευροπροστατευτικής δράσης των κύριων δραστικών ενώσεων της S. fruticosa έναντι της
προκαλούμενης από το H2O2 και το Αβ, αντίστοιχα, νευροτοξικότητας. Για τον σκοπό αυτό
χρησιμοποιήθηκε ένα in vitro μοντέλο AD, τα διαφοροποιημένα σε χολινεργικούς νευρώνες
κύτταρα ανθρώπινου νευροβλαστώματος SH-SY5Y. Η βιωσιμότητα των κυττάρων έναντι της
επαγόμενης από H2O2 και το Aβ τοξικότητας αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας τη δοκιμή MTS.
Η έρευνά μας έδειξε ότι, κανένα από τα κλάσματα της S. fruticosa, των οποίων η
δράση αξιολογήθηκε, δεν είναι τοξικό για τα διαφοροποιημένα σε χολινεργικούς νευρώνες
κύτταρα ανθρώπινου νευροβλαστώματος SH-SY5Y, στις συγκεντρώσεις που εξετάστηκαν. Από
όλα τα κλάσματα της S. Fruticosa, τα οποία εξετάστηκαν, μόνο το FrV (20 μΜ), το οποίο
περιέχει καθαρό ροσμαρινικό οξύ, και το FrVII (10 μg/ml), το οποίο περιέχει μίγμα φαινολικών
ενώσεων, έδειξαν ότι διαθέτουν αντιοξειδωτική δράση, ενώ μόνο το FrII (10 μg/ml), το οποίο
περιέχει μείγμα φαινολικών ενώσεων, και το FrX (5 μg/ml), το οποίο περιέχει την φαινολική
ένωση Scutellarin, εμφάνισαν νευροπροστατευτική δράση έναντι της επαγόμενης
κυτταροτοξικότητας από το Αβ. Ωστόσο, η S. fruticosa περιέχει και ορισμένες δραστικές
ενώσεις, οι οποίες αντί να ασκούν νευροπροστατευτική δράση προάγουν την προκαλούμενη
από το Αβ κυτταροτοξικότητα. Τέτοιες ενώσεις περιέχονται στο κλάσμα FrI (10 μg/ml), το
οποίο περιέχει μίγμα τερπενίων (διτερπένια και τριτερπένια), το FrII (10 μg/ml), το οποίο
περιέχει μίγμα τερπενίων (διτερπένια και τριτερπένια) και μεθοξυφλαβόνες, και το FrIII (5 και
10 μg/ml), το οποίο περιέχει μίγμα τριτερπενίων και μεθοξυφλαβονών.
Alzheimer's disease is the most common type of dementia among elderly people and is an irreversible, slowly progressive neurodegenerative disease. Alzheimer's disease affects areas of the brain, such as the limbic system and the entorhinal cortex, which are involved in the processes of memory and learning, and can be distinguished in two forms, LOAD/sAD and EOAD/fAD (Breijyeh Z. et al., 2020)(Amponsah E. A. et al., 2021). Various hypothesis have been proposed over the years regarding the pathogenesis of the disease (the cholinergic hypothesis, the Aβ hypothesis, the Tau protein hypothesis, the mitochondrial hypothesis, the neuroinflammation hypothesis, the gut microbiome disruption hypothesis and the metal ions hypothesis), while there are also many factors that increase its risk (such as age, gender, various genetic factors, head injuries, cardiovascular diseases, lifestyle, obesity, diabetes, various environmental factors, as well as infections)(Breijyeh Z. et al., 2020). Although Alzheimer's disease is a major public health issue, there are currently only two classes of drugs approved for its treatment, acetylcholinesterase enzyme inhibitors (Donepezil, Rivastigmine, Galantamine) and NMDA antagonists (Memantine). However, despite their therapeutic effects, these drugs offer only symptomatic treatment of the disease, while they are not able to cure the disease, or to prevent its occurrence (Breijyeh Z. et al., 2020). Much effort has been made for the discovery of new drugs for the treatment of Alzheimer's disease, but without success. That made scientists turn to the research for agents that, although they do not cure the disease, can minimize its symptoms (Breijyeh Z. et al., 2020)(Khan S. et al., 2020). Various other approaches have also been used to treat AD, such as gene therapy, immunotherapy, peptidomimetics, various chelating agents, targeting HSPs, theranostics, probiotics and prebiotics, as well as various plant extracts, including those derived from the plants of genus Salvia. At the same time, it appears that changes in various areas, such as lifestyle (diet, physical exercise, cognitive training) and control of cardiovascular risk factors, can contribute to the prevention of AD (Breijyeh Z. et al., 2020). Salvia genus plants are traditionally distinguished for their antioxidant effects and their ability to enhance brain functioning, they improve memory and delay age-related cognitive decline. These plants have various active compounds, such as phenolic acids, flavonoids, terpenoids and polysaccharides, and exert many actions that can contribute to the treatment of Alzheimer's disease (Lopresti A. L., 2017). One of the spieces of Salvia suitable for the treatment of AD is Salvia fruticosa Miller (S. fruticosa, Greek sage), an endemic species of the eastern Mediterranean, which appears to have antioxidant, anti-inflammatory and neuroprotective activities, as well as anticholinesterase activity (Ververis A. et al., 2023). The purpose of this study was to examine the potential antioxidant and neuroprotective effect of the main active compounds of S. fruticosa against H2O2- and Aβ- induced neurotoxicity, respectively. For this purpose, an in vitro AD model, the SH-SY5Y human neuroblastoma cells differentiated into cholinergic neurons, was used. Cell viability against H2O2- and Aβ- induced toxicity were assessed using the MTS assay. Our study indicated that none of the fractions of S. fruticosa at the concentrations tested was toxic for the differentiated cells. Of all the S. fruticosa fractions tested, only FrV (20 Summary14 μM), which contained pure rosmarinic acid, and FrVII (10 μg/ml), which contained a mixture of phenolic compounds, appeared to have antioxidant activity. The FrII (10 μg/ml), containing a mixture of phenolic compounds, and FrX (5 μg/ml), containing the phenolic compound Scutellarin, appeared to display significant neuroprotective activity against the Aβ-induced cytotoxicity. Notably, Salvia fruticosa contains some active compounds, that promoted the Aβ- induced cytotoxicity including those of the fraction FrI (10 μg/ml), which contained a mixture of terpenes (diterpenes and triterpenes), FrII (10 μg/ml), which contained a mixture of terpenes (diterpenes and triterpenes) and methoxyflavones, and FrIII (5 and 10 µg/ml) containing a mixture of triterpenes and methoxyflavones.
Alzheimer's disease is the most common type of dementia among elderly people and is an irreversible, slowly progressive neurodegenerative disease. Alzheimer's disease affects areas of the brain, such as the limbic system and the entorhinal cortex, which are involved in the processes of memory and learning, and can be distinguished in two forms, LOAD/sAD and EOAD/fAD (Breijyeh Z. et al., 2020)(Amponsah E. A. et al., 2021). Various hypothesis have been proposed over the years regarding the pathogenesis of the disease (the cholinergic hypothesis, the Aβ hypothesis, the Tau protein hypothesis, the mitochondrial hypothesis, the neuroinflammation hypothesis, the gut microbiome disruption hypothesis and the metal ions hypothesis), while there are also many factors that increase its risk (such as age, gender, various genetic factors, head injuries, cardiovascular diseases, lifestyle, obesity, diabetes, various environmental factors, as well as infections)(Breijyeh Z. et al., 2020). Although Alzheimer's disease is a major public health issue, there are currently only two classes of drugs approved for its treatment, acetylcholinesterase enzyme inhibitors (Donepezil, Rivastigmine, Galantamine) and NMDA antagonists (Memantine). However, despite their therapeutic effects, these drugs offer only symptomatic treatment of the disease, while they are not able to cure the disease, or to prevent its occurrence (Breijyeh Z. et al., 2020). Much effort has been made for the discovery of new drugs for the treatment of Alzheimer's disease, but without success. That made scientists turn to the research for agents that, although they do not cure the disease, can minimize its symptoms (Breijyeh Z. et al., 2020)(Khan S. et al., 2020). Various other approaches have also been used to treat AD, such as gene therapy, immunotherapy, peptidomimetics, various chelating agents, targeting HSPs, theranostics, probiotics and prebiotics, as well as various plant extracts, including those derived from the plants of genus Salvia. At the same time, it appears that changes in various areas, such as lifestyle (diet, physical exercise, cognitive training) and control of cardiovascular risk factors, can contribute to the prevention of AD (Breijyeh Z. et al., 2020). Salvia genus plants are traditionally distinguished for their antioxidant effects and their ability to enhance brain functioning, they improve memory and delay age-related cognitive decline. These plants have various active compounds, such as phenolic acids, flavonoids, terpenoids and polysaccharides, and exert many actions that can contribute to the treatment of Alzheimer's disease (Lopresti A. L., 2017). One of the spieces of Salvia suitable for the treatment of AD is Salvia fruticosa Miller (S. fruticosa, Greek sage), an endemic species of the eastern Mediterranean, which appears to have antioxidant, anti-inflammatory and neuroprotective activities, as well as anticholinesterase activity (Ververis A. et al., 2023). The purpose of this study was to examine the potential antioxidant and neuroprotective effect of the main active compounds of S. fruticosa against H2O2- and Aβ- induced neurotoxicity, respectively. For this purpose, an in vitro AD model, the SH-SY5Y human neuroblastoma cells differentiated into cholinergic neurons, was used. Cell viability against H2O2- and Aβ- induced toxicity were assessed using the MTS assay. Our study indicated that none of the fractions of S. fruticosa at the concentrations tested was toxic for the differentiated cells. Of all the S. fruticosa fractions tested, only FrV (20 Summary14 μM), which contained pure rosmarinic acid, and FrVII (10 μg/ml), which contained a mixture of phenolic compounds, appeared to have antioxidant activity. The FrII (10 μg/ml), containing a mixture of phenolic compounds, and FrX (5 μg/ml), containing the phenolic compound Scutellarin, appeared to display significant neuroprotective activity against the Aβ-induced cytotoxicity. Notably, Salvia fruticosa contains some active compounds, that promoted the Aβ- induced cytotoxicity including those of the fraction FrI (10 μg/ml), which contained a mixture of terpenes (diterpenes and triterpenes), FrII (10 μg/ml), which contained a mixture of terpenes (diterpenes and triterpenes) and methoxyflavones, and FrIII (5 and 10 µg/ml) containing a mixture of triterpenes and methoxyflavones.
Περιγραφή
Λέξεις-κλειδιά
Νόσος Alzheimer's, Salvia fruticosa
Θεματική κατηγορία
Παραπομπή
Σύνδεσμος
Γλώσσα
el
Εκδίδον τμήμα/τομέας
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Υγείας. Τμήμα Ιατρικής
Όνομα επιβλέποντος
Κωνσταντή, Μαρία
Εξεταστική επιτροπή
Κωνσταντή, Μαρία
Αντωνίου, Αικατερίνη
Λεονταρίτης, Γεώργιος
Αντωνίου, Αικατερίνη
Λεονταρίτης, Γεώργιος
Γενική Περιγραφή / Σχόλια
Ίδρυμα και Σχολή/Τμήμα του υποβάλλοντος
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Υγείας
Πίνακας περιεχομένων
Χορηγός
Βιβλιογραφική αναφορά
Ονόματα συντελεστών
Αριθμός σελίδων
149
Λεπτομέρειες μαθήματος
item.page.endorsement
item.page.review
item.page.supplemented
item.page.referenced
Άδεια Creative Commons
Άδεια χρήσης της εγγραφής: Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States