Η δομή της αριστοφανικής κωμωδίας και ο κωμικός ήρωας
Φόρτωση...
Ημερομηνία
Συγγραφείς
Παππάς, Θεόδωρος Γ.
Τίτλος Εφημερίδας
Περιοδικό ISSN
Τίτλος τόμου
Εκδότης
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλολογίας
Περίληψη
Τύπος
Είδος δημοσίευσης σε συνέδριο
Είδος περιοδικού
peer-reviewed
Είδος εκπαιδευτικού υλικού
Όνομα συνεδρίου
Όνομα περιοδικού
Δωδώνη: Φιλολογία: επιστημονική επετηρίδα του Τμήματος Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων; Τόμ. 38-39 (2009-2010)
Όνομα βιβλίου
Σειρά βιβλίου
Έκδοση βιβλίου
Συμπληρωματικός/δευτερεύων τίτλος
Περιγραφή
Η διάρθρωση της αριστοφανικής κωμωδίας βασίζεται σε δυο άξονες στον κωμικό ήρωα και τον χορό: δηλ. στην αλληλεπίδραση χοροΰ και υποκριτών, ήτοι στην εναλλαγή τραγουδιού και ομιλίας. Οι κωμωδιογράφοι του Έ αιώνα είχαν στη διάθεσή τους παραδοσιακά σύνολα δομών και μορφών που ακολουθούσαν περισσότερο ή λιγότερο πιστά, χωρίς να μένουν δουλικά προσκολλημένοι σε αυτά. Η δραματική πλοκή των κωμωδιών του Αριστοφά¬νη, παρ’ όλη τη φαινομενική ποικιλία ως προς την υπόθεση, ακολουθεί ένα κοι¬νό δραματικό σχήμα: στον πρόλογο παρουσιάζεται μια κατάσταση κρίσης από την οποία ο κωμικός ήρωας επιχειρεί να ξεφύγει· θέτει λοιπόν σε εφαρμογή ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο σωτηρίας, το οποίο στηρίζει σε μια απρόσμενη έμπνευ¬ση, μια επαναστατική ιδέα, που επηρεάζει θετικά την κατάσταση. Παρ’ όλες τις αντιδράσεις κατορθώνει να πραγματοποιήσει τη φανταστική, παράδοξη και παράλογη ιδέα του. Από την πάροδο ως την παράβαση εδραιώνεται η επι¬τυχία του ήρωα μετά από σκληρό αγώνα με την αντίπαλη πλευρά. Οι σκηνές που ακολουθούν την παράβαση παρουσιάζουν τα ευτυχή αποτελέσματα που είχε η πραγμάτωση της ιδέας του κωμικού ήρωα. Στο β' ήμισυ της κωμωδίας τονίζονται ακόμη περισσότερο οι συνέπειες της νέας κατάστασης και παραλ¬ληλίζονται τα νέα ευτυχή αποτελέσματα με τα κακά του παρελθόντος. Τέλος, η έξοδος παρουσιάζει τον ήρωα ευτυχισμένο να γλεντά και να ξεφαντώνει
Στη λογοτεχνική μορφή της η αρχαία κωμωδία απελευθερώθηκε από τα δρώμενα ευγονίας και τις τελετές ευφορίας, καθώς και από τις θεότητες και τους δαίμονες που σχετίζονται με τα πρώιμα στάδια της δημιουργίας της, απο¬μακρύνθηκε από τη μυθολογία και υπονόμευσε μάλιστα το βασικό μήνυμα των μύθων έτσι κατάφερε να ολοκληρωθεί ως λογοτεχνικό είδος και να ασχο¬ληθεί με σύγχρονα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, στον απόηχο της διαμά¬χης για την ηγεμονία και τα προβλήματα της δημοκρατίας. Διατήρησε όμως και χρησιμοποίησε την παραδοσιακή υποδομή του μύθου και του παραμυθιού. Ο Αριστοφάνης μάλιστα χρησιμοποίησε με δεξιοτεχνία την παραδοσιακή δο¬μή του μύθου και του παραμυθιού, χωρίς να περιορίζεται από αυτά τα δομικά σχήματα. Μετά από εσωτερική ανάλυση της δομής της κωμωδίας του Αριστοφάνη, αποδεικνύω ότι σχεδόν τα πάντα λειτουργούν γύρω από την έννοια της σωτηρίας, ατομικής ή συλλογικής.
La structure des comedies d’Aristophane est basee sur deux axes: le heros comique et le chceur, Pinteraction entre les comediens et le choeur, autrement dit l’alternance entre la parole et le chant. Les auteurs des comedies du Ve siecle av. J.-C. avaient a leur disposition un eventail de structures tradition- nelles qu’ils suivaient de fa90η plus ou moins fidele sans pour autant renoncer a toute liberte d’expression. Malgr6 une certaine variete que presente le contenu des comedies d’Aristophane, leur intrigue dramatique suit le meme motif: dans l’introduction, le heros comique fait face a une situation de crise dont il tente de s’echapper. Afin d’y parvenir, il met a execution un grand plan salvateur grace a l’inspiration du moment, une idee revolutionnaire qui influence de ίβςοη positive la situation. Malgre toutes les difficultes, il arrive a concretiser ce plan mer- veilleux, paradoxal voire absurde. De la parodos a la parabasis le h6ros I’emporte sur son adversaire apres un combat acharne. Les scenes qui suivent parabasis presentent 1’heureux resultat de la realisation de l’idee du heros comique. Dans certaines oeuvres, il y a une parabasis secondairc, qui marque un tournant d0cisif dans l’intrigue de l’oeuvre. Dans la seconde moitie de la comedie, l’accent est mis encore plus sur les retombees de cette nouvelle situation ou 1’heureuse 6volution contraste avec les problemes rencontres dans le passe. Enfin, lors de Vexodos le heros comique est heureux et il fait la fete. La structure littera ire de la comedie ancienne a ete liberee des rituels de fer- tiliteet d’euphorieaussi bien que des divinites et des demons rencontres au d6but de son apparition. Elle s’est eloignee de la mythologie, elle est arrivee jusqu’^ mct- tre en doute la morale de differents mythes. C’est ainsi que la comcdie a pu s’af- firmer en tant que genre littera ire et s’occuper de differentes questions politiques et sociales de l’epoque. Ces questions decouiaicnt de la lutte concernant la prise du pouvoir et des probldmes du regime democrat ique. Elle a repris la structure traditionnelle des mythes et des contcs. Aristophane a integre adroitcment les elements structurels des mythes et des contes sans pour autant s'y plier. Suite a une analyse du fond de la structure de la comcdie, nous tentons de demontrer que dans la comedie ancienne, presque tout tourne autour de I’idcc du salut.
La structure des comedies d’Aristophane est basee sur deux axes: le heros comique et le chceur, Pinteraction entre les comediens et le choeur, autrement dit l’alternance entre la parole et le chant. Les auteurs des comedies du Ve siecle av. J.-C. avaient a leur disposition un eventail de structures tradition- nelles qu’ils suivaient de fa90η plus ou moins fidele sans pour autant renoncer a toute liberte d’expression. Malgr6 une certaine variete que presente le contenu des comedies d’Aristophane, leur intrigue dramatique suit le meme motif: dans l’introduction, le heros comique fait face a une situation de crise dont il tente de s’echapper. Afin d’y parvenir, il met a execution un grand plan salvateur grace a l’inspiration du moment, une idee revolutionnaire qui influence de ίβςοη positive la situation. Malgre toutes les difficultes, il arrive a concretiser ce plan mer- veilleux, paradoxal voire absurde. De la parodos a la parabasis le h6ros I’emporte sur son adversaire apres un combat acharne. Les scenes qui suivent parabasis presentent 1’heureux resultat de la realisation de l’idee du heros comique. Dans certaines oeuvres, il y a une parabasis secondairc, qui marque un tournant d0cisif dans l’intrigue de l’oeuvre. Dans la seconde moitie de la comedie, l’accent est mis encore plus sur les retombees de cette nouvelle situation ou 1’heureuse 6volution contraste avec les problemes rencontres dans le passe. Enfin, lors de Vexodos le heros comique est heureux et il fait la fete. La structure littera ire de la comedie ancienne a ete liberee des rituels de fer- tiliteet d’euphorieaussi bien que des divinites et des demons rencontres au d6but de son apparition. Elle s’est eloignee de la mythologie, elle est arrivee jusqu’^ mct- tre en doute la morale de differents mythes. C’est ainsi que la comcdie a pu s’af- firmer en tant que genre littera ire et s’occuper de differentes questions politiques et sociales de l’epoque. Ces questions decouiaicnt de la lutte concernant la prise du pouvoir et des probldmes du regime democrat ique. Elle a repris la structure traditionnelle des mythes et des contcs. Aristophane a integre adroitcment les elements structurels des mythes et des contes sans pour autant s'y plier. Suite a une analyse du fond de la structure de la comcdie, nous tentons de demontrer que dans la comedie ancienne, presque tout tourne autour de I’idcc du salut.
Περιγραφή
Λέξεις-κλειδιά
Αρχαία ελληνική κωμωδία, Αριστοφανικός ήρωας, Λογοτεχνική μορφή της αρχαίας κωμωδίας
Θεματική κατηγορία
Αριστοφάνης, 438-338 π.Χ.--Κριτική και ερμηνεία, Ελληνικό δράμα, Αρχαίο (Κωμωδία)
Παραπομπή
Σύνδεσμος
Γλώσσα
el
Εκδίδον τμήμα/τομέας
Όνομα επιβλέποντος
Εξεταστική επιτροπή
Γενική Περιγραφή / Σχόλια
σ. [375]-424
Περίληψη στα ελληνικά και γαλλικά
Περίληψη στα ελληνικά και γαλλικά
Ίδρυμα και Σχολή/Τμήμα του υποβάλλοντος
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης
Πίνακας περιεχομένων
Χορηγός
Βιβλιογραφική αναφορά
Βιβλιογραφία: σ. 421-424
Περιλαμβάνει βιβλιογραφικές παραπομπές
Περιλαμβάνει βιβλιογραφικές παραπομπές