Η κατανόηση της έννοιας του θανάτου στα άτομα με νοητική αναπηρία: εκπαιδευτικές προτάσεις

Loading...
Thumbnail Image

Authors

Μυλωνά, Ιωάννα

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Αγωγής. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης

Abstract

Type of the conference item

Journal type

Educational material type

Conference Name

Journal name

Book name

Book series

Book edition

Alternative title / Subtitle

Description

Παρά την αύξηση του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού των ατόμων με νοητική αναπηρία, ο τρόπος με τον οποίο τα άτομα με νοητική αναπηρία αντιλαμβάνονται τον θάνατο ως ιδιότητα των έμβιων όντων αποτελεί ένα θέμα το οποίο δεν έχει μελετηθεί διεξοδικά στη διεθνή βιβλιογραφία. Επομένως, υπάρχει ακόμη αβεβαιότητα σχετικά με τον τρόπο και τον βαθμό στον οποίο είναι σε θέση να κατανοήσουν το περιεχόμενο της έννοιας του θανάτου, αλλά και να τους ανακινήσει συναισθήματα φόβου και άγχους. Η παρούσα εργασία επιχειρεί να εξετάσει τον βαθμό στον οποίο μπορούν ενήλικες με νοητική αναπηρία να κατανοήσουν την έννοια του θανάτου βάσει των πέντε υποσυνιστωσών της (αιτιότητα, μη αναστρεψιμότητα, μη λειτουργικότητα, καθολικότητα, αναπόφευκτο). Παράλληλα, μελετάται ο βαθμός στον οποίο οι ενήλικες με νοητική αναπηρία αισθάνονται φόβο για τον θάνατο ευρύτερα ως έννοια, αλλά και ειδικότερα για τον θάνατο τόσο των οικείων τους προσώπων όσο και τον προσωπικό τους θάνατο. Επιπρόσθετα, διερευνάται ο βαθμός στον οποίο οι ενήλικες με νοητική αναπηρία αξιοποιούν θρησκευτικές έννοιες και σύμβολα για να κατανοήσουν και να εξηγήσουν τον θάνατο αγαπημένων τους προσώπων. Στα πλαίσια διερεύνησης των παραπάνω παραμέτρων, επιλέχθηκε ποιοτική ερευνητική μεθοδολογία και συγκεκριμένα η μέθοδος της ημιδομημένης συνέντευξης. Το δείγμα αποτέλεσαν 12 ενήλικες με ήπια ή μέτρια νοητική αναπηρία από την πόλη των Ιωαννίνων. Από την κωδικοποίηση και τη θεματική ανάλυση των δεδομένων προέκυψε ότι οι ενήλικες με νοητική αναπηρία παρουσίασαν μερική κατανόηση του περιεχομένου της έννοιας του θανάτου, για την επίτευξη της οποίας αξιοποιούσαν σε μεγάλο βαθμό τη θρησκεία και τα σύμβολά της. Ταυτόχρονα, ένιωθαν πιο έντονα φόβο για τον θάνατο οικείων τους προσώπων, ενώ αντίθετα παρουσίαζαν αρκετά λιγότερο φόβο για τον μελλοντικό δικό τους θάνατο. Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης μπορούν να αξιοποιηθούν στη δόμηση προγραμμάτων ενημέρωσης και εκπαίδευσης ατόμων με νοητική αναπηρία για τον θάνατο και τη διαχείρισή του, αλλά και στην επιμόρφωση και συναισθηματική ενδυνάμωση γονέων, φροντιστών και εκπαιδευτικών με νοητική αναπηρία.
The way in which people with intellectual disabilities perceive death as a property of living beings is a topic that has not been thoroughly studied in the international literature, despite the increasing life expectancy of the population of people with intellectual disabilities. Therefore, there is still uncertainty about how and to what extent they are able to understand the content of the concept of death, but also to arouse their feelings of fear and anxiety. This paper attempts to examine the extent to which adults with intellectual disabilities are able to understand the concept of death in terms of its five sub-concepts (causality, irreversibility, non-reversibility, non-functionality, universality, inevitability). At the same time, the extent to which adults with intellectual disabilities feel fear of death in general as a concept, but also in particular of the death of their loved ones and of their personal death is studied. In addition, the extent to which adults with intellectual disabilities use religious concepts and symbols to understand and explain the death of their loved ones is explored. In the context of the investigation of the above parameters, a qualitative research methodology was chosen, specifically the semi-structured interview method. The sample consisted of 12 adults with mild or moderate intellectual disability from the city of Ioannina. The coding and thematic analysis of the data revealed that the adults with intellectual disability showed a partial understanding of the content of the concept of death, for which they made extensive use of religion and its symbols. At the same time, they felt more fear of the death of their loved ones, while, on the contrary, they showed considerably less fear of their own future death. The findings of the present study can be used in structuring information and education programs for people with intellectual disabilities about death and its management, as well as in training and emotional empowerment of parents, caregivers and teachers with intellectual disabilities.

Description

Keywords

Θάνατος, Φόβος θανάτου, Θρησκεία, Νοητική αναπηρία, Ενήλικες

Subject classification

Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση

Citation

Link

Language

el

Publishing department/division

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Αγωγής. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης

Advisor name

Σούλης, Σπυρίδων-Γεώργιος

Examining committee

Μορφίδη, Ελένη
Νικολάου, Σουζάννα-Μαρία
Σούλης, Σπυρίδων-Γεώργιος

General Description / Additional Comments

Institution and School/Department of submitter

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Σχολή Επιστημών Αγωγής. Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης

Table of contents

Sponsor

Bibliographic citation

Name(s) of contributor(s)

Number of Pages

158 σ.

Course details

Endorsement

Review

Supplemented By

Referenced By

Creative Commons license

Except where otherwised noted, this item's license is described as CC0 1.0 Universal