Ο θεσμός της οικογένειας στα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης
Φόρτωση...
Ημερομηνία
Συγγραφείς
Μεϊντή, Βασιλική
Τίτλος Εφημερίδας
Περιοδικό ISSN
Τίτλος τόμου
Εκδότης
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Περίληψη
Τύπος
Είδος δημοσίευσης σε συνέδριο
Είδος περιοδικού
Είδος εκπαιδευτικού υλικού
Όνομα συνεδρίου
Όνομα περιοδικού
Όνομα βιβλίου
Σειρά βιβλίου
Έκδοση βιβλίου
Συμπληρωματικός/δευτερεύων τίτλος
ιστορική και νομική προσέγγιση
Περιγραφή
Με βάση τις επιγραφές στα χρηστήρια ελάσματα της αρχαίας Δωδώνης των ανασκαφών Ευαγγελίδη που αφορούν την οικογένεια εν γένει, γίνεται μια προσπάθεια ιστορικής και νομικής προσέγγισης του θεσμού της οικογένειας κατά κλασικούς χρόνους. Οι επιγραφές αυτές ανέρχονται σε 259 στο σύνολο των 4.216. Χρονολογούνται κυρίως τον 5ο με 4ο αι. π.Χ. Είκοσι οκτώ (28) επιγραφές δίνουν στοιχεία για την προέλευση των χρηστηριαζομένων, οι οποίοι ερχόταν από όλα τα μέρη της Ελλάδας και τη δύση. Επειδή κάθε πόλη είχε δικό της δικαιϊκό σύστημα, η προσέγγιση των σχετικών με την οικογένεια ζητημάτων έγινε με βάση του αττικό δίκαιο, το οποίο κυρίως έχει μελετηθεί. Η εργασία δομείται σε εννέα (9) κεφάλαια που αφορούν το γάμο, την τεκνοποιία, σχέσεις γονέων τέκνων, σχέσεις αδελφών, προίκα, διαζύγιο και κληρονομιά. Από τα ερωτήματα των επιγραφών προκύπτει ότι τους επισκέπτες του Ιερού απασχολούσε κυρίως ο γάμος/επιλογή συζύγου και η απόκτηση απογόνων και κυρίως αρρένων απογόνων με 203/259 σχετικά ερωτήματα. Η αγωνία ήταν εύλογη γιατί σύμφωνα με το ισχύον σύστημα κατά τους κλασικούς χρόνους, μόνο οι άρρενες απόγονοι, οι γεννημένοι σε νόμιμο γάμο μπορούσαν να είναι συνεχιστές του οἴκου. Επειδή η ερήμωση ενός οἴκου θεωρούνταν τραγικό γεγονός, ο θεσμός του γάμου ήταν σημαντικός για τη συνέχισή του. Μάλιστα, η πολιτεία παρενέβαινε με νομοθετικές ρυθμίσεις για τη μη ερήμωση ενός οἴκου σε περίπτωση που δεν υπήρχε άρρενας απόγονος, με τους θεσμούς της υιοθεσίας και της ἐπικλήρου θυγατέρας. Περαιτέρω, στις επιγραφές καταγράφεται η αγωνία του πατέρα για το γάμο θυγατέρας, του αδελφού για το γάμο αδελφής, η φροντίδα πατέρα και αδελφού για την προικοδότηση αδελφής, η αγωνία για την πατρότητα τέκνου, για την κληρονομιά, για την υγεία τέκνων και γονέα, το ερώτημα προς το θεό για χωρισμό λόγω της ατεκνίας συζύγου.Κατά του κλασικούς χρόνους νόμος όριζε την υποχρέωση των τέκνων για φροντίδα των γονέων και ταφή τους, με ποινή την ατιμία μετά από αγωγή κακώσεως γονέων. Η προίκα ήταν διαδεδομένη χωρίς όμως νομική υποχρέωση του πατέρα ή αδελφού αλλά μόνο ηθική. Ο θεσμός του διαζυγίου τον Ε αι. π.Χ. ήταν πλήρως διαμορφωμένος και διαδεδομένος. Μάλιστα για την αποτροπή των διαζυγίων θεσπίστηκε η υποχρέωση επιστροφής της προίκας με τη λύση του γάμου. Όσον αφορά τα κληρονομικά δικαιώματα, ίσχυε η διαδοχή με διαθήκη και η διαδοχή σύμφωνα με το νόμο, που αποδίδονταν στο Σόλωνα και όριζε ποιοι κληρονομούσαν αν δεν υπήρχε διαθήκη. Συμπερασματικά, με αφορμή τα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης, κατέστη πιο εύληπτη η καθημερινότητα των ανθρώπων του 5ου και 4ου αι. π.Χ. όσο αφορά την οικογένεια και το τότε ισχύον σχετικό νομικό πλαίσιο.
Περιγραφή
Λέξεις-κλειδιά
Χρηστήρια ελάσματα, Οίκος, Επίκληρος, Αττικό δίκαιο
Θεματική κατηγορία
Αττικό δίκαιο
Παραπομπή
Σύνδεσμος
Γλώσσα
el
Εκδίδον τμήμα/τομέας
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Όνομα επιβλέποντος
Λιάμπη, Αικατερίνη
Εξεταστική επιτροπή
Λιάμπη, Αικατερίνη
Τζαμτζής, Ιωάννης
Κουλακιώτης, Ηλίας
Τζαμτζής, Ιωάννης
Κουλακιώτης, Ηλίας
Γενική Περιγραφή / Σχόλια
Ίδρυμα και Σχολή/Τμήμα του υποβάλλοντος
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας
Πίνακας περιεχομένων
Χορηγός
Βιβλιογραφική αναφορά
Βιβλιογραφία: σ. 98-100
Ονόματα συντελεστών
Αριθμός σελίδων
141 σ.
Λεπτομέρειες μαθήματος
item.page.endorsement
item.page.review
item.page.supplemented
item.page.referenced
Άδεια Creative Commons
Άδεια χρήσης της εγγραφής: Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 United States