Ο θεσμός των λογοτεχνικών βραβείων στην Ελλάδα (1910-1942)
Φόρτωση...
Ημερομηνία
Συγγραφείς
Νιάρος, Σωκράτης
Τίτλος Εφημερίδας
Περιοδικό ISSN
Τίτλος τόμου
Εκδότης
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλολογίας
Περίληψη
Τύπος
Είδος δημοσίευσης σε συνέδριο
Είδος περιοδικού
Είδος εκπαιδευτικού υλικού
Όνομα συνεδρίου
Όνομα περιοδικού
Όνομα βιβλίου
Σειρά βιβλίου
Έκδοση βιβλίου
Συμπληρωματικός/δευτερεύων τίτλος
Περιγραφή
Η παρούσα διδακτορική διατριβή πραγματεύεται τον θεσμό των λογοτεχνικών βραβείων στην
Ελλάδα της περιόδου 1910-1942 και διερευνά τη σημασία του για την εξέλιξη της λογοτεχνικής
ιστορίας. Μέσα από την εξέταση ενός μεγάλου αριθμού πρωτογενών αρχειακών τεκμηρίων (τα
οποία παρατίθενται υπό μορφήν καταλόγου σε παράρτημα της εργασίας) συντελείται η
ανασυγκρότηση των σταδίων διοργάνωσης, θέσπισης, λειτουργίας και κριτικής πρόσληψης
ενός πλήθους βραβείων, παρασήμων, μεταλλίων και διαγωνισμών, ενώ παράλληλα
διερευνάται το συναφές δίκτυο κοινωνικών συσχετισμών. Με βάση αυτά τα δεδομένα,
προβάλλεται και υποστηρίζεται ο ισχυρισμός ότι τα εν λόγω λογοτεχνικά βραβεία συντέλεσαν
καθοριστικά στη σταδιακή διαμόρφωση ενός αξιακού κώδικα, επισήμως εγκεκριμένου ως
εθνικά αντιπροσωπευτικού, στην αρχή επικεντρωμένου στο τρέχον εθνικό παρόν και στη
συνέχεια διαμορφωμένου ως μιας α-χρονικής και υπερ-τοπικής ιδεολογικής κατασκευής. Τα
δύο μέρη της εργασίας αντιστοιχούν στις δύο φάσεις, κατά τις οποίες –όπως προκύπτει–
συντελέστηκε αυτή η διαδικασία, αφενός δηλαδή στην περίοδο 1910-1923 (στο μεγαλύτερο
μέρος της οποίας το ελληνικό κράτος βρισκόταν σε εμπόλεμη κατάσταση) και αφετέρου στην
ως επί το πλείστον ειρηνική περίοδο 1923-1942. Στα Κεφάλαια 1 και 4 παρουσιάζεται η
διαδικασία μετάβασης από τους επικυρωτικούς μηχανισμούς της πρώτης περιόδου σε ένα νέου
τύπου σύστημα λογοτεχνικών βραβείων. Όπως προκύπτει από την ανάλυση των δεδομένων
των Κεφαλαίων 2 και 5, τα βραβεία της πρώτης περιόδου διοικούνταν συγκεντρωτικά είτε
απευθείας από υπηρεσίες των βενιζελικών κυβερνήσεων είτε από υψηλού κύρους
πολιτισμικούς θεσμούς, που υποκαθιστούσαν την έλλειψη της Ακαδημίας, επί τη βάσει
ιδιωτικών κληροδοτημάτων και άλλου τύπου οικονομικών δωρεών. Από την άλλη, τα βραβεία
της δεύτερης περιόδου εμφανίζονται να υπάγονται σε ένα νέο οργανωτικό σχήμα, στο οποίο
ήταν αναβαθμισμένος ο διοικητικός ρόλος των εκδοτικών επιχειρήσεων, των λογοτεχνικών
σωματείων και των διαφόρων συλλόγων και κοινωνικών φορέων, ενώ το κράτος αναλάμβανε
την υποχρέωση να ενισχύει σε ετήσια βάση και με απευθείας υψηλές επιχορηγήσεις τη
λογοτεχνία που αξιολογούνταν και εγκρινόταν ως εθνική. Τέλος, στα Κεφάλαια 3 και 6 αναλύονται οι αξιακές ανακατατάξεις που σχετίζονται με τη μετάβαση από το ένα σύστημα
επικύρωσης στο άλλο. Στην περίοδο του πολέμου κυριάρχησε σε μεγάλο βαθμό ο αυστηρά
διαβαθμισμένος αξιακός κώδικας, που προέκυπτε από ένα μέρος της λογοτεχνικής παραγωγής
της «Γενιάς του 1880», ενώ υποβαθμίστηκε το μεγαλύτερο μέρος της λογοτεχνίας που
παρουσίαζε αποκλίσεις από αυτό το πρότυπο –προκαλώντας ισχυρές αντιδράσεις από τον
αντιπολιτευόμενο Τύπο και από αποκλειόμενους συγγραφείς. Αντιθέτως, στη μεσοπολεμική
περίοδο περιορίστηκε αρκετά η κοινωνική επίδραση της μέχρι τότε κυρίαρχης λογοτεχνικής
ελίτ και συγκροτήθηκε ένα ευρύ αντι-ακαδημαϊκό μέτωπο από ετερόκλιτους συγγραφείς, οι
οποίοι διεκδίκησαν τη θεσμική τους επικύρωση. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία, προωθήθηκε η
επίσημη επικύρωση των έργων του Καβάφη, του Σικελιανού και του Παπαδιαμάντη ως θεσμικά
εγκεκριμένων αισθητικών προτύπων, καθώς και η σύγκρουση δύο λογοτεχνικών ομάδων για τη
διαδοχή του καθολικά αποδεκτού ως εθνικού ποιητή Κωστή Παλαμά.
This doctoral thesis deals with the institution of literary awards in Greece during the period 1910-1942 and explores its importance in the evolution of Greek literary history. Through the examination of a large number of primary archival evidence (which is presented as a catalogue in the appendix), I attempt to reconstruct the stages by which a number of awards, medals of honour and contests were organised and critically received, as well as the legal and social network involved. Based on this evidence, I argue that literary prizes were used as key instruments for the gradual formation of a code of values, officially approved as nationally representative, which at first focused on the national era and later formed a timeless and hyperlocal ideological construction. The two parts of the thesis correspond with the two phases during which this process took place, namely the period 1910-1923, during which the Greek nation was for the most part at war, and the mainly peaceful period 1923-1942. In Chapters 1 and 4, I describe the transition from the validating mechanisms of the first period to a new type of literary awards. As it appears from the data analysis of Chapters 2 and 5, the awards of the first period were organised on the basis of a centralized administrative system (either under the direct control of the departments of the liberal governments of the time, or via prestigious cultural institutions, acting in the absence of a national academy), with private bequests and other types of grants. On the other hand, the awards of the second period appear to fall under a new organisational model, by which the administrative role of the publishing industry, literary associations and various individual clubs and social agencies was upgraded, while the government pledged large annual sums which were awarded to any literary work that was evaluated as being national in nature. Finally, in Chapters 3 and 6 I analyse the reclassification of values which relate to the transition from one validation system to the other. During the war period, a strictly-classified value code prevailed, one that derived from the literary output of the “Generation of 1880”. For the most part, any literature that displayed divergence from that model was degraded resulting in strong reactions from the opposition press and from excluded authors. In contrast, during the interwar period, the social effect of the existing literary elite was limited as a broad “anti-academic” front was formed by heterogeneous authors who demanded institutional recognition. Through this process, Cavafy, Sikelianos and Papadiamantis were recognized as institutionally acceptable aesthetic values, whilst two literary groups appeared as vying for succession of the generally accepted national poet Kostis Palamas.
This doctoral thesis deals with the institution of literary awards in Greece during the period 1910-1942 and explores its importance in the evolution of Greek literary history. Through the examination of a large number of primary archival evidence (which is presented as a catalogue in the appendix), I attempt to reconstruct the stages by which a number of awards, medals of honour and contests were organised and critically received, as well as the legal and social network involved. Based on this evidence, I argue that literary prizes were used as key instruments for the gradual formation of a code of values, officially approved as nationally representative, which at first focused on the national era and later formed a timeless and hyperlocal ideological construction. The two parts of the thesis correspond with the two phases during which this process took place, namely the period 1910-1923, during which the Greek nation was for the most part at war, and the mainly peaceful period 1923-1942. In Chapters 1 and 4, I describe the transition from the validating mechanisms of the first period to a new type of literary awards. As it appears from the data analysis of Chapters 2 and 5, the awards of the first period were organised on the basis of a centralized administrative system (either under the direct control of the departments of the liberal governments of the time, or via prestigious cultural institutions, acting in the absence of a national academy), with private bequests and other types of grants. On the other hand, the awards of the second period appear to fall under a new organisational model, by which the administrative role of the publishing industry, literary associations and various individual clubs and social agencies was upgraded, while the government pledged large annual sums which were awarded to any literary work that was evaluated as being national in nature. Finally, in Chapters 3 and 6 I analyse the reclassification of values which relate to the transition from one validation system to the other. During the war period, a strictly-classified value code prevailed, one that derived from the literary output of the “Generation of 1880”. For the most part, any literature that displayed divergence from that model was degraded resulting in strong reactions from the opposition press and from excluded authors. In contrast, during the interwar period, the social effect of the existing literary elite was limited as a broad “anti-academic” front was formed by heterogeneous authors who demanded institutional recognition. Through this process, Cavafy, Sikelianos and Papadiamantis were recognized as institutionally acceptable aesthetic values, whilst two literary groups appeared as vying for succession of the generally accepted national poet Kostis Palamas.
Περιγραφή
Λέξεις-κλειδιά
Βραβεία, Παράσημα, Μετάλλια, Διαγωνισμοί, Ιστορία νεοελληνικής λογοτεχνίας, Νεοελληνική λογοτεχνία 20ού αιώνα, Πολιτισμική πολιτική, Κράτος πρόνοιας, Βενιζέλος, Μεταξάς, Πολιτισμικοί θεσμοί, Κοινωνιολογία της λογοτεχνίας, Awards, Prizes, Medals of honour, Competitions, Modern Greek literary history, Modern Greek literature of the 20th century, Cultural policy, Welfare state, Cultural institutions, Sociology of literature
Θεματική κατηγορία
Νεοελληνική λογοτεχνία -- Ιστορία, Βραβεία
Παραπομπή
Σύνδεσμος
Γλώσσα
el
Εκδίδον τμήμα/τομέας
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλολογίας
Όνομα επιβλέποντος
Καγιαλής, Τάκης (Παναγιώτης)
Εξεταστική επιτροπή
Καγιαλής, Τάκης (Παναγιώτης)
Βαρελάς, Λάμπρος
Βογιατζόγλου, Αθηνά
Ντουνιά, Χριστίνα
Παπαθεοδώρου, Γιάννης
Πεχλιβάνος, Μίλτος
Πολυκανδριώτη, Ουρανία
Βαρελάς, Λάμπρος
Βογιατζόγλου, Αθηνά
Ντουνιά, Χριστίνα
Παπαθεοδώρου, Γιάννης
Πεχλιβάνος, Μίλτος
Πολυκανδριώτη, Ουρανία
Γενική Περιγραφή / Σχόλια
Ίδρυμα και Σχολή/Τμήμα του υποβάλλοντος
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. Φιλοσοφική Σχολή. Τμήμα Φιλολογίας
Πίνακας περιεχομένων
Χορηγός
Βιβλιογραφική αναφορά
Βιβλιογραφία : σ. 548-588
Ονόματα συντελεστών
Αριθμός σελίδων
617 σ.